Uznawany dotąd za zniszczony, bezcenny średniowieczny manuskrypt Sermone scripti , zostanie zwrócony do polskich zbiorów. Taką decyzję ogłosiło dziś Ministerstwo Spraw Zagranicznych Niemiec. Sposób zwrotu zostanie ustalony między rządami Polski i Niemiec.

rękopis mniejszy

Starania resortu kultury na rzecz odzyskania rękopisu trwały od kilku miesięcy. Manuskrypt został zidentyfikowany w katalogu elektronicznym zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Dreźnie. Po  otrzymaniu takiej informacji, MKiDN wysłało na miejsce eksperta w celu zweryfikowania tożsamości manuskryptu. Oględziny potwierdziły, że jest to zaginiony dokument  z przedwojennych zbiorów Biblioteki Narodowej.

Powstały w pierwszej połowie XV w. łaciński rękopis Sermone scripti, zawiera różnorodne pisma teologiczne i liczy sobie 212 kart. Jeszcze w tym samym stuleciu wszedł on do zbioru biblioteki wikariuszy przy kolegiacie w Wiślicy. Przechowywany był tam aż do początku XIX w., kiedy to po kasacie kolegiaty wiślickiej, biblioteka została rozproszona, a część rękopisów w tym średniowieczny manuskrypt, trafiło do Biblioteki Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Po upadku Powstania Listopadowego zbiory Biblioteki Towarzystwa, wraz z innymi wówczas zagrabionymi przez władze carskie kolekcjami bibliotecznymi, zostały przewiezione do Sankt Petersburga, gdzie włączono je do Carskiej Biblioteki Publicznej. Na mocy Traktatu Ryskiego, podpisanego w 1921 r. po zakończeniu wojny polsko bolszewickiej, niemal wszystkie wywiezione do Petersburga rękopisy zostały zwrócone Polsce, w tym rękopis Sermone scripti.


W zbiorach biblioteki rękopis pozostał do listopada 1944 r., kiedy to najprawdopodobniej został wywieziony wraz z innymi zbiorami Biblioteki Narodowej do Grabicza (Görbitsch). Stamtąd w 1945 r. trafił do Moskwy, zasilając zbiory ówczesnej Biblioteki im. Lenina (obecnie Rosyjska Biblioteka Państwowa). W 1958 r. rękopis został omyłkowo rewindykowany z Moskwy do Sächsische Landes- und Universitätsbibliothek w Dreźnie (SLUB), gdyż uznano go za część zbiorów drezdeńskich zarekwirowanych w 1946 r. przez władze radzieckie.